Ervaringen deze week:checkpoints, bus & familie

Algemene ervaringen deze week
Checkpoint
Het merkbare effect van de Israëlisch in de gebieden kan heel erg verschillen. Als je binnen de gebieden blijft valt het over het algemeen wel mee. Als je van Ramallah naar Jeruzalem wil zit er een paar kilometer voor het gebied van de staat Israel een checkpoint: Chalandia-checkpoint. Ik ben er nu een aantal keer doorheen gemoeten en over het algemeen gaat het vrij snel. Behalve dan dat het tijd kost aan de poort om steeds te wachten.
Er zijn een aantal varianten voor mij geweest:
In de auto zonder hoofddoek checken ze je ID, kijken ernaar en je mag doorrijden.
In de auto met iemand met een hoofddoek checken ze je ID en kans op openen achterbak.
Lopen door het checkpoint: tas en jas door de machine en doorlopen
Lopen door het checkpoint: tas en jas door de machine en je paspoortnummer wordt genoteerd in het systeem (zodat ze zien wie er in de Palestijnse gebieden is geweest)
Lopen door het checkpoint jas en tas door de machine en de dames van het leger vragen om een sigaret (die heb ik niet), dus doorlopen.
Amira Hass schreef over deze praktijken. Het lijken op het eerste moment misschien geen ernstige zaken, maar het structureel roven van tijd en mobiliteit is een duidelijk belemmering van het menselijk leven.
Een ander voorbeeld is dat wij onze goede vriend Afeef wilden zien. Afeef is een erg vrolijke en vriendelijke student die ik leerde kennen hier in augustus. Hij is lekker adrem en behoorlijk extravert. Hij was een van de eerste waar ik een goed contact mee opbouwde in de zomer. Natuurlijk wilde ik hem dus ook zien deze weken. Wij maakten dus een afspraak om elkaar te zien in Jeruzalem. Hij zou hier een training hebben bij het Amerikaanse consulaat. Dan konden we elkaar gelijk spreken. Wij elkaar dus bellen op de dag van de afspraak. Wat bleek nu het geval, omdat Afeef uit Nabloes komt kreeg hij alleen toestemming om in Jeruzalem te zijn binnen de muren van het consulaat. Hij mocht de groep niet verlaten en kon ons dus niet zien. Als international heb ik op vele momenten meer rechten dan de mensen die hier wonen al generaties land. Uiteindelijk konden wij Afeef een paar minuten spreken en huggen net voor de muur van het consulaat en daarna moest hij weer gaan. Door het systeem van Israelische staatsburger, citizen en Palestijnse inwonende hebben sommige wel de vrijheid om bijvoorbeeld naar Jeruzalem te gaan en Haifa en anderen moeten hun hele leven hopen eens een keer naar Jeruzalem te mogen. Door dit systeem vinden mensen het hier lijken op de apartheid, omdat je pasje gekoppeld is aan bepaalde rechten. Ik steun Norman Finkelstein dat dit geen handige vergelijking is, omdat het vaak afleid van de echte discussie. Het woord dan een woordendiscussie ipv een inhoudelijke discussie over mensenrechten en het internationaal recht. Angela Goldstein een Joodse die jarenlang leefde in Zuid-Afrika en nu al ruim 30 jaar hier woont vindt dat de situatie hier erger is dan in Zuid-Afrika. Daar was er veel meer intentie om economisch samen te werken dan nu hier in Israël. De (goedkopere) arbeidskrachten worden liever geïmporteerd dan gevonden dicht bij de Palestijnse buren. Hierdoor zie je steeds meer verwijdering ontstaan i.p.v. samenwerking vanuit de Israëli’s. De vraag is wat en hoe dit nog te keren met steeds meer feiten op de grond die ontstaan en uitgebreid worden.

Ervaringen met de bus
Als je de wegen weet met de gele busjes en de grote openbare bussen kan je lekker rondreizen in Palestina. Het reizen naar het centrum van Ramallah is bijvoorbeeld 3,5 shekel wat dus minder dan een euro is. Dat is ongeveer het starttarief voor de metro in Rdam en dan moet je nog reizen. Verder kan je voor 7 shekel van Ramallah naar Jeruzalem reizen. Dat is minder dan 1,5 euro. Het mooie van de bus is dat het deel is van het dagelijks leven en je ook dus kleine dingetjes leert. Bijvoorbeeld op het moment dat er geen zitplaatsen meer zijn dan staan de mannen op voor de vrouwen. Voor veel mensen zijn islamitische gebieden een stereotype van vrouwonvriendelijke plaatsen en het boek de tol van de eer van Goodwin geeft hier een goed beeld van. Dat de mannen opstaan voor de vrouwen in de bus vind ik dan wel meer een mooi tegengeluid waarin de vrouwen extra respect krijgen. Al vinden de feministische lezers misschien juist dat dit weer het stereotype van de vrouw bevestigd als de mindere die niet kan staan…

Familie
De familie heeft hier een hele centrale plek. De familie zien ze hier heel vaak en wordt ook veel gebeld. De familie betekent contacten, contacten betekent mogelijkheden voor werk of goedkopere producten/diensten. In het Westen is het hebben van diploma’s erg belangrijk. De Palestijnen zijn een erg goed opgeleid volk en daarom is in de huidige economie ook het hebben van de goede contacten erg belangrijk.
Hier zien ze elkaar elke zaterdag waarbij het grootste gedeelte van de familie er ook is. De oma staat al vroeg in de morgen in de keuken om iedereen van een heerlijk maal te voorzien. De familie bestaat uit 51 neven die ik ook allemaal mocht ontmoeten bij de begrafenis. Een begrafenis duurt 4 dagen waarbij iedereen een rol heeft. ‘Onze’ kant van de familie moest op dag 3 alle gasten voorzien van koffie, dadels en kip met rijst. Er stonden echt toverketels vol koffie klaar zoals we kennen van Asterix en Obelix. Op zo’n dag van 10.00 tot 20.00 komen er honderden mensen langs om te condoleren. Dat doe je met de spreuk Azama Allahoe Ashrekom. Wat zoiets betekent mag God al het goede wat je gedaan hebt dubbel belonen. Het was een goede manier om iedereen te leren kennen. Je valt toch op als lange blonde tussen de locals. Zo ontmoette ik het eerste lid van Hamas dat ik kende in de Westbank. Politiek is hier soms een beladen onderwerp en toch zijn veel mensen bereidt er graag over te praten. Het is alleen vaak wel heel zwart en wit. Ik denk ook niet dat er een Arabisch woord is voor poldermodel…